Каждый день не теряет своей актуальности тема ОСМС. Многих интересуют такие вопросы, как: что делать если работодатель не делает регулярные отчисления за ОСМС, может ли получать медпомощь студент за рубежом, как платить взносы безработным гражданам и индивидуальным предпринимателям. Сегодня на самые популярные вопросы ответил нам директор филиала ВКО НАО «ФСМС» - Галымжан Абилов.
- Выявили коронавирусную инфекцию. Прикреплена к поликлинике в Семея, но сейчас проживаю в Усть-Камегорске. Как быть в этой ситуации, куда обращаться?
- При наличии инфекционного, паразитарного или вирусного заболевания, представляющего опасность для окружающих, пациент может рассчитывать на медицинскую помощь вне зависимости от прикрепления – по месту фактического проживания. В этом случае необходимо обратиться в ближайшую к дому поликлинику, которая является поставщиком Фонда.
- Официально трудоустроен, недавно вышел в длительный отпуск без сохранения заработной платы, за этот период работодатель не будет платить за меня взносы. Через какое время мой статус станет «не застрахован», и что мне нужно сделать, чтобы не утратить его?
- Статус в системе ОСМС будет сохранен в течение 3 месяцев после последнего взноса. Для того чтобы он оставался актуальным дальше, необходимо будет оплатить взнос как самостоятельный плательщик за пропущенный период, ежемесячно 2125 тенге, код назначения - 122.
- Работодатель вовремя не заплатил за меня отчисления и взносы за ОСМС, могу ли я произвести платеж самостоятельно, чтобы не потерять статус в ОСМС? А после того, как работодатель проведет оплату, претендовать на возврат или перераспределить деньги на следующий месяц?
- Своевременная оплата за ОСМС – это ответственность работодателя. В том случае, если он нарушает установленные сроки, на него налагается пеня. Чтобы не утратить статус в системе обязательного медицинского страхования, вы можете оплатить взнос в качестве самостоятельного плательщика. После того, как ваш работодатель произведет отчисления и взносы, вы сможете совершить возврат своих средств через Государственную корпорацию "Правительство для граждан". Для этого необходимо написать заявление на возврат средств, предоставить квитанции или чеки об оплате. Срок рассмотрения заявки 2 недели
- Может ли иностранная гражданка без вида жительства встать на учет по беременности?
- Иностранные граждане, временно пребывающие на территории Казахстана, согласно статье 35 Закона РК "О миграции населения", обязаны иметь полис добровольного медицинского страхования. Встать на учет по беременности иностранная гражданка может либо при его наличии, либо на платной основе.
- Безработный, статус «не застрахован». С какого периода нужно оплатить взносы для получения страховки?
- Если вы официально зарегистрированы в Центре занятости как безработный, то взносы на медицинское страхование за вас производит государство. Если же официальный статус безработного отсутствует, то для получения услуг по ОСМС, необходимо регулярно производить взносы в качестве самостоятельного плательщика, с того моменты, как вы потеряли работу.
- Дочь студентка в России. Для обучения в вузе и проживания в РФ требуется медицинская страховка. В учебном заведении подсказали, что получить страховой полис дочка может в Казахстане, речь об ОСМС?
- В данном случае необходимо приобрести дополнительный страховой полис, который предоставляется частными страховыми компаниями. Услуги в системе ОСМС доступны только на территории Казахстана в рамках добровольного медицинского страхования.
- Могу ли я одновременно быть прикреплён к нескольким поликлиникам?
- Нет. Как только вы прикрепитесь к новой организации, открепление от прежней клиники произойдет автоматически. Причина проста – ФСМС производит подушевое финансирование медицинских организаций и не может оплачивать нескольким клиникам за одного человека.
- Работаю учителем, при этом имею крестьянское хозяйство. Как платить за ОСМС?
- Оплата взносов должна производиться из всех источников дохода. В первом случае взносы и отчисления за вас будет платить работодатель, во втором случае вы должны делать это самостоятельно. Согласно налоговому законодательству, крестьянские хозяйства в 2021 году обязаны ежемесячно оплачивать 2975 тенге – 5% от 1,4 минимального размера заработной платы.
- Студент, работаю на двух работах одновременно. Могу ли я отказаться от удержания взносов на ОСМС? Или оплачивать их только на одной из работ?
- Если вы студент очного отделения, то относитесь к льготной категории граждан, то работодатель не должен вносить за вас отчисления и удерживать с вашей зарплаты на ОСМС. Если вы обучаетесь заочно, то оплата должна быть со всех источников дохода, при этом максимальный доход, с которого удерживают отчисления и взносы не должен превышать 10 МЗП.
При уплате взносов с суммы дохода, равной 10-кратному минимальному размеру заработной платы, уплата взносов с других доходов физического лица при наличии документа, подтверждающего уплату таких взносов, не требуется.
Таким документом является справка о суммах полученных доходов, исчисленных и уплаченных взносов, выданная работодателем и (или) налоговым агентом.
- На какую медицинскую помощь могут рассчитывать иностранные лица в Казахстане?
- Согласно пункту 2 статьи 2 Закона РК «Об обязательном социальном медицинском страховании», пользуются правами и несут обязанности в системе обязательного социального медицинского страхования наравне с гражданами Республики Казахстан, если иное не предусмотрено настоящим Законом:
• иностранцы и лица без гражданства, постоянно проживающие на территории Казахстана;
• кандасы.
Согласно пункту 3 статьи 98 Договора о Евразийском экономическом союзе, социальное страхование трудящихся из стран ЕАЭС, а также членов их семей, осуществляется на тех же условиях и в том же порядке, что и граждан Казахстана. Их работодатели должны ежемесячно производить за них взносы и отчисления.
Вместе с тем оказание консультативно-диагностической помощи в системе ОСМС осуществляется по направлению специалиста ПМСП, а эта услуга входит в пакет ГОБМП. Таким образом, согласно Закону РК «О миграции населения» (статьи 35, 41 и 43-1) иммигранты, прибывающие в Казахстан для осуществления трудовой деятельности, обязаны иметь добровольную медицинскую страховку, покрывающую первичную медико-санитарную и стационарную помощь.
Иностранцы из дальнего зарубежья, временно пребывающие на территории РК и не подпадающие под действие Закона об ОСМС, вправе, при наличии заболеваний, представляющих опасность для окружающих, претендовать на гарантированный объем медицинской помощи. Во всех других случаях медицинские услуги им доступны только при наличии полиса добровольного медицинского страхования.
Напоминаем, обратную связь с получателями услуг ОСМС и ГОБМП Фонд поддерживает через несколько каналов связи – это мобильное приложение Qoldau 24/7, телеграм-бот @SaqtandyryBot и контакт-центр 1406.
МЕДИЦИНАЛЫҚ САҚТАНДЫРУ ТУРАЛЫ ЖИІ ҚОЙЫЛАТЫН СҰРАҚТАР
Медициналық сақтандыру тақырыбы бүгінгі күннің өзекті мәселелердің бірі болып отыр. Егер жұмыс беруші МӘМС үшін тұрақты аударымдар жасамаса, студент шетелде медициналық көмекті ала алады ма, жұмыссыз азаматтар мен жеке кәсіпкерлерге жарналарды қалай төлеуге болады деген көпшілік көкейінде жүрген сауалдарға «Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры» КЕАҚ облыстық филиалының директоры Ғалымжан Әбілов жауап берді.
- Коронавирустық инфекция анықталды. Павлодардағы емханаға тіркелгенмін, бірақ қазір Нұр-Сұлтан қаласында тұрамын. Бұл жағдайда қалай болу керек, қайда бару қажет?
- Айналасындағыларға қауіп төндіретін инфекциялық, паразиттік немесе вирустық аурулар болған кезде пациент бекітілген жеріне қарамастан, тұрғылықты жері бойынша медициналық көмек ала алады. Бұл жағдайда сіз Қордың жеткізушісі болып табылатын үйге жақын клиникаға жүгіне аласыз.
- Ресми түрде жұмысқа орналасқанмын, жақында жалақысы сақталмайтын ұзақ демалысқа шықтым, осы кезеңде жұмыс беруші мен үшін жарна төлемейді. Менің мәртебем қанша уақыттан кейін «сақтандырылмаған» болады және «сақтандырылған» мәртебесін жоғалтпау үшін не істеуім керек?
- МӘМС жүйесіндегі мәртебе соңғы жарнадан кейін 3 ай бойы сақталатын болады. Ол одан әрі өзекті болып қалуы үшін өткізіп алған кезең үшін дербес төлеуші ретінде ай сайын 2125 төлеу қажет болады, теңге тағайындау коды – 122.
- Жұмыс беруші мен үшін МӘМС үшін аударымдар мен жарналарды уақытында төлемеген, МӘМС мәртебесін жоғалтпау үшін төлемді өз бетінше жүргізе аламын ба? Ал жұмыс беруші төлемді жүргізгеннен кейін, қайтаруды талап ету немесе келесі айға ақшаны қайта бөлу керек пе?
– МӘМС үшін уақтылы төлем жасау-бұл жұмыс берушінің жауапкершілігі. Егер ол белгіленген мерзімдерді бұзса, оған өсімпұл салынады.
Міндетті медициналық сақтандыру жүйесіндегі мәртебені жоғалтпау үшін Сіз тәуелсіз төлеуші ретінде төлем жасай аласыз. Сіздің жұмыс берушіңіз аударымдар мен жарналарды жүргізгеннен кейін, сіз өз қаражатыңызды «Азаматтарға арналған үкімет» мемлекеттік корпорациясы арқылы қайтара аласыз. Ол үшін қайтару туралы өтініш жазу, төлем туралы түбіртектерді немесе чектерді ұсыну қажет. Өтінімді қарау мерзімі 2 апта.
-Шетел азаматы тұру ықтиярхатынсыз жүктілік бойынша есепке тұра ала ма?
- «Халықтың көші-қоны туралы» ҚР Заңының 35-бабына сәйкес Қазақстан аумағында уақытша болатын шетелдік азаматтардың ерікті медициналық сақтандыру полисі болуы міндетті. Шетелдік азамат жүктілік бойынша есепке ол болған жағдайда немесе ақылы негізде тұра алады.
- Жұмыссыз, мәртебесі «сақтандырылмаған». Сақтандыру алу үшін жарналарды қай кезеңнен төлеу керек?
- Егер Сіз Жұмыспен қамту орталығында жұмыссыз ретінде ресми тіркелген болсаңыз, онда сіз үшін медициналық сақтандыруға жарналарды мемлекет төлейді. Егер жұмыссыздың ресми мәртебесі болмаса, онда МӘМС бойынша қызмет алу үшін Сіз жұмыстан айырылған сәттен бастап дербес төлеуші ретінде жарналарды тұрақты түрде жүргізіп отыруыңыз қажет.
- ҚызымРесейде студент. Университетте оқу және Ресей Федерациясында тұру үшін медициналық сақтандыру қажет. Оқу орнында қызым Қазақстанда сақтандыру полисін ала алатынын айтты, мәселе МӘМСтуралы болып отыр ма?
- Бұл жағдайда жеке сақтандыру компаниялары ұсынатын қосымша сақтандыру полисін сатып алу қажет. МӘМС жүйесіндегі қызметтер ерікті медициналық сақтандыру шеңберінде Қазақстан аумағында ғана қолжетімді
- Мен бір уақытта бірнеше емханаға тіркеле аламын ба?
- Жоқ. Сіз жаңа ұйымға қосылғаннан кейін, бұрынғы клиникадан бас тарту автоматты түрде жүреді. Мұның себебі қарапайым - ӘМСҚ медициналық ұйымдарды жан басына шаққандағы қаржыландыруды жүргізеді және бір адам үшін бірнеше емханаға төлей алмайды.
- Мұғалім болып жұмыс істеймін, шаруа қожалығым бар. МӘМС үшін қалай төлеуге болады?
- Жарналарды төлеу табыстың барлық көздерінен жүзеге асырылуы тиіс. Бірінші жағдайда жұмыс беруші сіз үшін жарналар мен аударымдарды төлейді, екінші жағдайда сіз оны өзіңіз жасауыңыз керек. Салық заңнамасына сәйкес, шаруа қожалықтары 2021 жылы ай сайын 2975 теңге – 1,4 ең төменгі жалақы мөлшерінің 5% төлеуге міндетті.
- Студентпін, бір уақытта екі жұмыста жұмыс істеймін. Мен МӘМС жарналарын ұстаудан бас тарта аламын ба? Немесе оларды тек бір жұмыста төлеу керек пе?
- Егер сіз күндізгі бөлімнің студенті болсаңыз, онда азаматтардың жеңілдікті санатына жатасыз, онда жұмыс беруші сіз үшін МӘМС сіздің жалақыңыздан аударымдар енгізбеуі және ұстап қалмауы тиіс. Егер сіз сырттай оқитын болсаңыз, онда төлем барлық табыс көздерінен алынуы тиіс, бұл ретте аударымдар мен жарналар ұсталатын ең жоғары табыс 10 ЕТЖ аспауы тиіс.
Жарналарды жалақының 10 еселенген ең төменгі мөлшеріне тең кіріс сомасынан төлеген кезде, осындай жарналардың төленгенін растайтын құжат болған кезде жеке тұлғаның басқа кірістерінен жарналарды төлеу талап етілмейді.
Мұндай құжат жұмыс беруші және (немесе) салық агенті берген, алынған кірістердің, есептелген және төленген жарналардың сомалары туралы анықтама болып табылады.
- Қазақстандағы шетелдік тұлғалар қандай медициналық көмекке жүгіне алады?
- Қазақстан Республикасының "Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру туралы" Заңының 2-бабының 2-тармағына сәйкес, егер осы Заңда өзгеше көзделмесе, міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесіндегі құқықтарды Қазақстан Республикасының азаматтарымен тең дәрежеде пайдаланады және міндеттерді атқарады:
· Қазақстан аумағында тұрақты тұратын шетелдіктер мен азаматтығы жоқ адамдар;
· қандастар.
Еуразиялық экономикалық одақ туралы шарттың 98-бабының 3-тармағына сәйкес ЕАЭО елдерінің еңбекшілерін, сондай-ақ олардың отбасы мүшелерін әлеуметтік сақтандыру Қазақстан азаматтары сияқты шарттарда және тәртіппен жүзеге асырылады. Олардың жұмыс берушілері ай сайын олар үшін жарналар мен аударымдар жүргізуі тиіс.
Сонымен қатар, МӘМС жүйесінде консультациялық-диагностикалық көмек көрсету МСАК маманының жолдамасы бойынша жүзеге асырылады, ал бұл қызмет ТМККК пакетіне кіреді. Осылайша, «Халықтың көші-қоны туралы» ҚР Заңына сәйкес (35, 41 және 43-1-баптар) Қазақстанға еңбек қызметін жүзеге асыру үшін келетін көшіп келушілердің медициналық-санитариялық және стационарлық алғашқы көмекті жабатын ерікті медициналық сақтандырылуы міндетті.
ҚР аумағында уақытша болатын және МӘМС туралы Заңның күшіне енбейтін алыс шетелден келген шетелдіктер айналадағыларға қауіп төндіретін аурулар болған кезде медициналық көмектің кепілдік берілген көлеміне үміткер болуға құқылы. Барлық басқа жағдайларда оларға медициналық қызметтер ерікті медициналық сақтандыру полисі болған кезде ғана қол жетімді болады.
Естеріңізге сала кетейік, Қор МӘМС және ТМККК қызметтерін алушылармен кері байланысты бірнеше байланыс арналары арқылы жүргізеді – бұл Qoldau 24/7 мобильді қосымшасы, @SaqtandyryBot телеграм-бот және 1406 байланыс орталығы.