08.11.12.
Бәріміздің де Алладан тілейтініміз - темірдей денсаулық, әрине. Бар мүшеміз сау болып, ешқандай сырқатқа шалдықпасақ екен, ауру дегенді атымен білмесек екен дейміз. Алайда сол үшін адам қарап отырмай, өзінің сүйікті ісімен айналысып, денесін шынықтыруы керек. Денсаулықтың кепілі - спорт деп білсек, адамның мінезі мен сан рет құбылған көңіл күйі де адамзат денсаулығына әсер етеді екен.
Ғалымдардың зерттеуі бойынша жаман, көңілге кірбің түсіретін ойлар - мидың оң жақ жарты шарының маңдайалды бөлігін белсенді жұмыс істеткізеді, ал көңілге жағатын жақсы ойлар - сол жақ жарты шары маңдайалды бөлігінің белсенділігін арттырады. Ақыры ағзадағы бұл реакциялар адамның иммундық жүйесіне әсер етеді.
Адам бойындағы реніш, ашу қандайда бір ауру тудыруы мүмкін. Ренжулі адам өзін кім ренжіткенін, қандай сөзбен ренжіткені сияқты жайттарды есінде сақтап қалады-мыс. Соны қайта-қайта есіне түсіру қуатының әлсіреуіне әкелмек. Сол себепті де ренішті бойында көпке дейін сақтайтын кекшіл жандар жиі ауырып, аз ғұмыр кешетін көрінеді. Қатыгездеу жандардың, әсіресе, бауыры ауырады екен. Егер сіз ренішіңізді ішіңізде сақтай берсеңіз, ол өзінен-өзі жоғалып кетпейді, қайта үдей түседі. Сондықтан да адам қуана білу керек және бойындағы жақсы ойын дамыта түсуі қажет. Өйткені жақсы ой өмірде қуанышты сәттерге жетелейді. «Өз тілім - өз жауым» демекші кейде қалжыңдап айтылса да аузымыздан шыққан сөзге аса мән бермей жатамыз. Ал сол сөз жеке өмірімізге, денсаулығымызға әсер етуі мүмкін. Өмірде оған дәлел болар жайттар да бар. Бірде, ащы суға үйір күйеуіне ыза болған әйелі ашумен «көргім келмейді осыны» деп бірнеше мәрте айтқан екен. Ақыры бірер жылдан кейін әлгі әйел көру қабілетінен айырылған. Денсаулыққа жағымсыз ойлар мен аңдамай айтылған сөзден басқа, үрей де әсер етеді. Мысалы, адам дұрыс жол таңдамағанына көзі жетсе, өмір жолын аяқпен жүріп өтетін болғандықтан, оның аяқтары сырқат- тануы мүмкін. Кейбір оқушылар бақылау жұмысын тапсырар кезде денесінің ыстығы көтеріліп, өзін жайсыз сезінеді. Оны педиатр дәрігерлер сырқатпен емес, баланың 2 деген баға алудан қорыққандығымен байланыстырады. Сондай-ақ себепсіз уайымға салынып, өзіне сенімсіздік танытқан адам гастритке шалдығатын көрінеді. Голландия ғалымдарының зерттеуінше, өмірде әр нәрсені жеңіл қабылдап, шаттанып жүретін жандар жиі ауырады екен және олар көбінесе жүрек-қан тамырлары ауруынан көз жұматын көрінеді. Адам бойындағы оптимизм қатерлі дерт пен өлім қаупін төмендетеді. Олар пессимист адамға қарағанда ауруынан тез айығады. Медицинада да осыған байланысты түрлі жағдайлар кездеседі. Белсенді көңіл күйі адам ғұмырын ұзартумен қатар, өзінің ауруға қарсылық қуатын күшейтеді екен. Бірнеше жылдан бері, көңіл күй мен денсаулық арасында байланыс болатындығын ғалымдар тағы бір тұрғыдан растады. Олардың мәлімдеуінше, егер адам жыл бойы жабырқап, торығып, күйзелісте жүретін болса, онда қан құрамындағы холестерин шамасы артады және адам тәнінің ауырсыну түйсігі ұлғаяды. Ғалымдардың тағы бір дерегі бойынша, егер адам өзінде бардың бәріне разы болса, мысалы, жанашыр жұбайының болғанына, белгілі табысқа жеткендігіне, тіпті өзінің тірі жүргендігіне де разы сезіммен қарай алатын болса, мұндай сезім иммунитеттік қуатты арттырып, қан қысымын төмендетіп, тұтас тәннің қалпына келу қарқынын тездетеді екен. Ендеше, жүзіміз жарқырап, шаттықта ғұмыр кешейік. Нұрсұлу МЫРЗАХМЕТ |
0
04:22, 08 ноября 2012
Көңіл күйіңіз қалай?
0